Przekaźnik bistabilny spotykamy w instalacjach oświetleniowych (na przykład przy oświetleniu schodów) to element automatyki domowej. Czym właściwie jest i jakie ma zastosowanie? Jak podłączyć przekaźnik bistabilny? Poniżej zwrócimy uwagę na kilka istotnych informacji dotyczących przekaźników.
Zastosowanie
Przekaźnik bistabilny z dużym powodzenie stosowany jest w przypadku oświetlenia:
schodów
dużych pomieszczeń w lokalach mieszkalnych
ciągów komunikacyjnych
pomieszczeń przechodnich
dużych pomieszczeń przemysłowych, hal.
Dzięki zastosowaniu przekaźnika bistabilnego 12 V (nazywanego również przekaźnikiem impulsowym) można bez problemu zainstalować wiele łączników, których zadaniem będzie zarządzanie jednym źródłem światła.
Można zastosować go w paru modelach:
Pierwszy podstawowy — polega na wciśnięciu przycisku, który się na nim znajduje. Pozwala to, na włączanie lub wyłączanie oświetlenia.
Drugi bardziej zautomatyzowany — model z wyłącznikiem czasowym, gwarantuje to pełną automatyzację włączania oraz wyłączania oświetlenia. Świetnie sprawdza się w przypadku sterowania światłem na klatkach schodowych czy w korytarzach.
Trzeci to model grupowy — niektóre przekaźników pełną funkcję lokalną np. pozwala to na włączenie światła tylko w jednym pomieszczeniu, a inne nadrzędną np. umożliwia wyłączenie wszystkich odbiorników,
Czwarty to model podłączeń sekwencyjnych — przeznaczone są do sterowania minimum 2 obwodami przy pomocy jednego przycisku bistabilnego lokalnego. Na przykład stosuje się je w świecznikach sekwencyjnych — każde kolejne kliknięcie przycisku uruchamia różne tryby świecenia.
UWAGA!
Przekaźniki bistabilne współpracują z przyciskami monostabilnymi (impulsowymi, dzwonkowymi). Nie stosować do tradycyjnych łączników oświetleniowych typu włącz-wyłącz.
Jak podłączyć przekaźniki bistabilne?
Przygotowanie
Zanim rozpoczniesz pracę, upewnij się, że masz wszystkie potrzebne narzędzia oraz odpowiednie środki ochronne. Co najważniejsze sprawdź, czy wszystkie elementy modyfikowanej instalacji są odłączone od zasilania. Nie zapomnij schematu udostępnionego przez producenta oraz instrukcji obsługi danego modelu przekaźnika.
Sposób montażu
Najczęściej spotykane przekaźniki bistabilne są przeznaczone do montażu na szynie 35 mm lub w puszce elektrycznej.
UWAGA!
Część modeli przekaźników umożliwia wybór wyzwalania, który będzie wykorzystywany podczas przesyłania sygnału:
impuls sterowania L (przewód fazowy) - umożliwia łatwiejsze wykrywanie ewentualnych usterek.
impuls sterujący N (przewód neutralny) - zyskasz dodatkowe zabezpieczenie w postaci braku potencjału doprowadzonego do przycisków.
Jak podłączyć przekaźnik do zasilania?
Pierwszy krok to instalacja modułu na szynie lub w puszce elektrycznej. Następny krok podłączenie przewodów zasilających do zacisków oznaczonych jako N i L (w przekaźnikach DC “+” i “-”) - zgodnie z wybraną metodą wyzwalania.
Jak podłączyć przekaźniki 24 V i 230 V ?
Poniżej przedstawiamy przykładowe schematy podłączenia trzech przekaźników bistabilnych montowanych na szynie DIN (24 V i 230 V) oraz w puszce elektrycznej 60 mm (230 V).
Warto zwrócić uwagę na to, że niektóre modele niskonapięciowych przekaźników bistabilnych nie są kompatybilne z przyciskami podświetlanymi – jeżeli interesuje cię ta opcja, sprawdź specyfikację produktu przed zakupem lub wybierz przekaźnik 230 V.
Jak podłączyć przekaźnik 12 V?
Przekaźniki bistabilne 12 V podłącza się analogicznie do innych przekaźników niskonapięciowych.
Jak podłączyć przekaźnik zwierno-rozwierny ?
Przekaźniki mechaniczne (zwierno-rozwierne) szybciej się zużywają, dlatego też są coraz rzadziej stosowane w systemach automatyki.
Z punktu widzenia instalatora zasadniczo nie ma znaczenia, czy ma on do czynienia z mechanicznym, czy elektronicznym przekaźnikiem, gdyż sposób montażu w instalacji elektrycznej jest zwykle taki sam.
Podłączenie przekaźników do przycisków dzwonkowych
Prawidłowe podłączenie przekaźnika wygląda następująco. Przyciski dzwonkowe połącz ze sobą w sposób równoległy, następnie:
w przypadku sterowania impulsem L — podłącz do zasilania lub przewodu neutralnego,
przy sterowaniu impulsem N – podłącz bezpośrednio do przewodu lub właściwego zacisku.
Kolejnym krokiem będzie podłączenie drugiej strony połączonych przycisków do przypisanego styku – dla przykładu w modelu pokazanym na Rys. 1 jest to zacisk nr 6.
Podłączenie przekaźnika do odbiornika
Gdy już wykonamy podłączenia do przycisków. Należy podłączyć styki wyjściowe przekaźnika szeregowo z zasilaniem odbiornika, na przykład do źródła światła (na Rys. 1 są to styki 11 i 12).
Nasza rada!
W przypadku podłączania odbiorników o dużym prądzie startowym można spotkać się też z określeniem prąd rozruchowy, prąd udarowy, lub z języka angielskiego "inrush current" - warto wybrać przekaźnik bistabilny odporny na prądy startowy ewentualnie zastosować dodatkowy stycznik.
Jeśli wykonasz poprawnie podłączenie ( np.jak w instrukcji) przekaźnik bistabilny umożliwi ci sterowanie odbiornikiem przy wykorzystaniu dowolnej liczby przycisków dzwonkowych.
Wybór przekaźnika z dodatkowymi funkcjami, na przykład:
wyzwalania czasowego,
pamięcią pozycji styku
możliwością sterowania grupowego.
Umożliwi stworzenie bardziej skomplikowanych instalacji.
Zawsze pamiętaj zachowaniu niezbędnych zasad bezpieczeństwa podczas podłączania przekaźników bistabilnych, przycisków dzwonkowych i odbiorników.
Załączmy również film instruktażowy, dotyczący tego, jak podłączyć przekaźnik bistabilny (możesz kliknąć link lub obejrzeć pod artykułem).
Podsumowanie. Jakie są zalety korzystania z przekaźników?
Kilka zalet w telegraficznym skrócie:
prostota połączenia – ciągniemy przewód dwużyłowy od łącznika do łącznika i podłączamy go równolegle,
nieskomplikowane planowanie instalacji – ten sam rodzaj łącznika w każdym punkcie,
brak ograniczeń – ten sposób podłączenia umożliwia dodanie dowolnej ilości łączników, a ich ilość w żaden sposób nie komplikuje montażu,
ergonomia – łączniki chwilowe zawsze będą w tej samej pozycji,
szybkość wykonania instalacji – w zasadzie brak możliwości pomyłki.
Comentarios